Geguritan (berasal dari bahasa Jawa Tengahan, kata dasar: gurit, berarti "tatahan", "coretan") merupakan bentuk puisi yang berkembang di kalangan penutur bahasa Jawa dan Bali.
Geguritan berkembang dari tembang, sehingga dikenal beberapa bentuk geguritan yang berbeda. Dalam bentuk yang awal, geguritan berwujud nyanyian yang memiliki sanjak tertentu. Di Bali berkembang bentuk geguritan semacam ini. Pengertian geguritan di Jawa telah berkembang menjadi sinonim dengan puisi bebas, yaitu puisi yang tidak mengikatkan diri pada aturan metrum, sajak, serta lagu.
Geguritan merupakan salah satu penciri sastra Jawa Modern yang sangat berkembang, diajarkan di sekolah-sekolah dan kerap dilombakan. ( Sumber Wikipedia )
Contoh Puisi/Geguritan Bahasa Jawa
1.) Pahlawanku
(R. Tantiningsih)
Pahlawanku
Wutahing ludirmu
Nyiram ibu pertiwi
Nadyan sang ibu
Kudu muwun sedhih
Karajang-rajang manahe
Karujit-rujit rasa pangrasane
Pahlawanku
Mugya Gusti paring nugraha
Semana gedhene bektimu
Jiwa raga, bandha donya
Tanpa sisa
Amung siji pangajabmu
Merdika
2.) Segara Aru
(Hisyam Z)
Bener, pener, yekti
Sliramu dadi seksi
Seksi pahlawan sejati
Pahlawan mulih aran awit bekti
Awit mangku jejibahan
Tugas luhur, jujur ing palagan
Ngemban amanat Trikora ayahan
Segara Aru biru lugu blak-blakan
Ngemu madu
Maduning bangsa satuhu
Kang Asma Yos Sudarso iku
Korban jiwa raga ing Segara Aru
Ludira kang wekasan
Kanggo nebus Irian
Yos Sudarso gugur kalayan
Asmanya misuwur ing bebrayan
Sliramu Aru
Seksi lugu
Seksi bisu
Satuhu baku
3.) Merapi
(Puthu Aryana)
Merapi...
Saka kadohan katon gagah
Asep putih ndedel ing awiyat
Tilas dalan lahar katon cetha
Kena sunare Hyang Bagaskara
Merapi...
Saumpama kowe bisa crita
Kabeh kadadean ing tanah Jawa
Wiwit jaman Mataram Kuna
Nganti madege Kraton Ngayogyakarta
Merapi...
Sliramu anyekseni kridhaning bangsa
Wiwit nalika ngusir penjajah Walanda
Jaman mardika jaman Soekarno
Nganti jaman Soeharto
Jaman Habibie tumekaning Megawati lan Susilo
Merapi dadi saksi
4.) Kembang Mlathi
(R. Widiyati)
Daksebar kembang mlathi
Ing Taman Makam Pahlawan
Kusuma Bangsa kang sejati
Luhku tumetes... tes... netesi bumi
Aku rumangsa dosa
Durung bisa melu labuh negara
Amung sekar mlathi iki
Tandha setya lan janji
Bakal melu napak suci
Labuh nagri alelandhesan ati suci
Dadi pepenget Agustus iki dina mulya lan suci
5.) Api Abadi Mrapen
(R. Tantiningsih)
Latu kuwi, tansah murub
Ora nggubris kiwa tengene
Nadyan digrujug tirta
Nadyan maruta padha teka
Nanging latu kuwi ora surut
Latu kuwi, tansah murub
Kaya latu kang ana jero ati
Angel dipateni lan angel diadhemake
Latu kuwi, tansah murub
Ing mrapen dununge
Ninggal sejarah
Kanggo anak putu
6.) Kitir
(Sumono Sandy Asmon)
Kitir iki
Isi panantangku marang wengi
Sing kebacut anggone nguja sepi
Dolanan swarane asu baung nggeririsi
Kitir iki
Wujud pangundhamanaku marang awang-awang
Sing kebacut brangasan
Ngrentengi lintang, nguntal rembulan
Kitir iki
Srana gugatku marang isen-isening jagad
Sing pijer royokan brekat
Tan keguh njaluk ruwat
7.) Koran
(Harum Sunya Iswara)
Taktunggu tekamu
Saben dina ing omahku
Kabar kang daktunggu
Saka awakmu
Nambahi wawasanku
Mosak-masike donya
Maju mundure negara
Minangka warta
Koran minangka alat komunikasi
Kang kudu diwerdi
Mula ora ketinggalan informasi
8.) Wutah Getihku
(Mahardono Wuryantoro)
Gumelar jembar bumi asri
Sumunar sumringah sunare bagaskara
Padhang sumilak hanelai jagad Nuswantara
Bumi pusaka wus kawentar
Ombak-ombak samodra, kencana kang ngrenggani
Wutah getihku daktresnani
Kawulamu....
Guyub rukun anambut kardi
Jeroning swasana tentrem lan mardika
Gilig ing tekad manunggal
Cumithak jeroning ati, bebarengan ambangun
Aku lila....
Korban jiwa raga kanggo bumiku
Nadyan awak ajur dadi sawur
Lan getihku mblabar mili, netes ing bumi pertiwi
Labet raharjaning nagara
Lumantar iki....
Isining atiku ginurit
Prasetyaku thukul saka ati kang tulus
Njaga langgenging kamardikan
Donga pujiku kebak kaendahan, kanggo wutah getihku
20 Kumpulan Geguritan Terbaik Lainnya
(1) LUMUNTURING BUDAYA
Tumetesing waspa dumlewer ing pangarasanku
Nglentrihing pandulu ginambar ing netraku
Ancluming praupan kawistara ing pasuryanku
Legeg trenyuh ginawa ing panggalihku
Amersani jaman saiki
Tumpraping polah tingkahing putra lan putri
Kang wis ninggalake subasita
Nerak angger-anggering budaya
Lali ing tatakrama mbuwang sekabehing unggah-ungguh basa
Kabeh rumangsa nistha
Yen isih ngugemi pranatan budaya bangsa
Sanadyan jaman wis maju
Aja banjur dadi kleru
Crita leluhur ginubah sawiyah-wiyah
Busana owah samesthine
Tetunggangan, wisma, laladan rinepta beda saka asline
Apa kita wis ora ngregani budaya kita dewe?
Apa budaya kita wis ora ana ajine?
Apa budaya kita wis kedaluwarsa?
Apa budaya kita wis luntur?
Pemuda pemudi jaman saiki
Unggah ungguh basa wis dilirwakake
Tata krama wis ditinggalna
Tata wicara wis ninggalake subasita
Apa sing salah sekolah?
Apa sing salah ibu bapak?
Apa kabeh salah?
Nyatane budaya bangsa wis ditinggalake
Wis arep luntur amerga pokale kita dhewe.
Ki Andanawarih
Kapacak ing kalawarti Panjebar Semangat No. 46 – 15 November 2008
(2) KAWULA NASIBMU
Apa durung cukup Gusti paring bebendu
;segara disuntak mbludag
Lemah amblas bengkah
Banjir bandhang banjir lendhut
Banjir maut
Nelangsa papa citraka wis ora krasa apa-apa
Amarga wis kulina
Ngayut tuwuh dadi pilihan ampuh
Tinimbang didawa-dawa tan oleh pedah lan guna
Oh... nasibmu kawula.....
Sikil kelangan pidakan
Awak kelangan wewayangan
Dina sesuk kelangan tanggal
Dicolong dirampok kecu lan brandal
Brandal ora ngerti bebendu
Kecu ora ngerti kleru
Brandal tata jaman lumrah
Nguntal bumi ngaluamah
Kecu badan alus nggetih biru
Ngganyang uripe kawula-kolu
Oh.... kawula nasibmu...
Eko Wahyu Adi
Kapacak saking Panjebar Semangat- 52/2007
(3) GANDRUNG
Rambut acak-acakan
kaos kumel awut-awutan
ora kenal tembang
jare : luwis seneng disco-disconan
supaya ora diarani kampungan
ngisin-isini
Nanging gandrung ya gandrug
Aja kedlarung, dadi kedlurung
Apa wis ngerti
Tegese racun
Senajan ora mateni
Nanging bisa gawe getun
Jare: jaman moderen
Nanging kok kereb senewen
Ngambah alam globalisasi
Kudu tansah ngati-ati
Senajan ndhelika
Ditututi.
Alie Emje
Panjebar Semangat- 52/ 2007
(4) NEGERI PARA BAKUL
Negeri para bakul
Dol tinuku datan mligi barang dagangan
Narapidana barter ing pakunjaran
Barter kasus wis dudu wewadi
Yen refan wis sarujuk disepakati
Negeri para bakul
Para politisi uga duwe pasar mligi
Dol tinuku polecy kebijakan
Maja kursi papan kaculikan
Api-api regejekan jebul laku sandhiwara
Negeri para bakul
Konglomerat lan birokrat gamban olah siasat
Dol tinuku kajulingan ngliyer aturan
Layak pajekg dadi bancakan
Negeri para bakul
Dol tinuku jabatan anjrah ing ngendi-endi papan
Bandrol reregan wis cetha nadyan datan kabiwarakake
Yayah kangsen ing papan palanyahan
Negeri para bakul
Kebak tembung lelamisan
Kebohongan kemunafikan kadidenen sega jangan
Nora kawaca bongkot – puncuk
Kabeg-kabeh mubeng seser pindha lingkaran setan.
Nono Warnono
Panjebar Semangat No 11- 12 Maret 2011
(5) KIDUNG SAKA WUKIR DANARAJA
Mirengna ujaring kandha
Jamane sekar sinengkar ing pringitan
Dhusun kencana ijo royo elok nyata
Rinengga taneman meneka warna
Tanjung kenanga mawar regula
Gandasuli mlati lan soka
Tlatah reja mekar ngrembaka
Kaserat abyor kuncara
Kang ngayomi wong agung linangkung
Wanodya kebak pangalembana
Kanjeng ibu kang asmanya arum ing rat
Ibu Agung sakaring pamuji
Wis dadi Kersaning Gusti
Sang endah jumeneng dadi oboring jaman
Kang nyimak sasmitaning ngaurip
Antuk berkah trus jumeneng ing uripe
Wruh ing rasa kang satuhu
Sang lukita maraga sekar bawana
Kikisa ong tutur ala
Lestari ing sejarahe
Agung arum ati suci
Danaraja wis dikunci
Anane mung enget negeri
Ing tlatah lor pasir dadi mlati
Jepara, april 2005
Diah Hadaning
Panjebar Semangat – 26 – 25 Juni 2005
(6) SADAWANE DALAN PUTIH
Dalan putih sing mendhak medhukul
Dawane tanpa wates, tanpa wates
Apa sliramu ngerti, sakiwa tengene akeh dajjal
Tawa woh-wohan seger lan manis?
Iki jagad tontonan
Papan kiprahe para paraga
Menganggo sandhangan kebak gebyar
Pasuryan didandani maneka rupa
Kabeh sarwa cakrak diputih sarwa ngresepi
(kari milih sapa jumangkah premati
Endi sing rewa-rewa endi sing sejati)
Sadawane dalan putih
Kita kabeh mung kari milih
Lan bisa ngrasakake legine bratawali
Kalamun wis manggon ing wetenge bumi.
Ambal Kebumen, Maret 2002
Turyo Ragilputro
Panjebar Semangat 31- 3 Agustus 2002
(7) Lawu Harga kang Rubeda
Dak sawang pucuking cemara lawu harga
Nora ana rubeda
Panyuwaraning peksi-peksi
Branjangan NlikaHyang Praptanggawatti jumedhul
Ing tanceping tawang sisih wetan Karring aris sumilaking samirana
Uga gumuyune prawan-prawan sunthi
Kang runtung-runtung ngindhit klenthing
Gujeng sendhang kang bening
Aku mesem
Dene isih ana kaendahan ing bawana
Kang kebask pokal dursila
Pokal bejat manungsa nora wedi laknat
Mega ngluru pangan saemplokan
Direwangi pecialan
Panyawangku tumuju maneh marang lawu harga
Dak sawang, wusana rubeda
Ora ana maneh panyuwaraning peksi-peksi
Uga gumuyue prawan-prawan sunthi
Kahanan sepi nyenyet nggegirisi
Ah, during ana sakedhepan anggonku alihan
Lawu harga katon rubeda
Edi endah kang mau tak sawang
Apa aku mung ngimpi?????
Merga sakupengku kebak pedhut leliwengan?
Ah Mbuh…..!!!!!!!!!
Dak sawang pucuking cemara lawu harga
Nora ana rubeda
Panyuwaraning peksi-peksi
Branjangan NlikaHyang Praptanggawatti jumedhul
Ing tanceping tawang sisih wetan Karring aris sumilaking samirana
Uga gumuyune prawan-prawan sunthi
Kang runtung-runtung ngindhit klenthing
Gujeng sendhang kang bening
Aku mesem
Dene isih ana kaendahan ing bawana
Kang kebask pokal dursila
Pokal bejat manungsa nora wedi laknat
Mega ngluru pangan saemplokan
Direwangi pecialan
Panyawangku tumuju maneh marang lawu harga
Dak sawang, wusana rubeda
Ora ana maneh panyuwaraning peksi-peksi
Uga gumuyue prawan-prawan sunthi
Kahanan sepi nyenyet nggegirisi
Ah, during ana sakedhepan anggonku alihan
Lawu harga katon rubeda
Edi endah kang mau tak sawang
Apa aku mung ngimpi?????
Merga sakupengku kebak pedhut leliwengan?
Ah Mbuh…..!!!!!!!!!
(8) UDAN WAYAH SORE
udan riwis-riwis nggawa angin gumanti
ora kaya nalika kang kawuri sing kebak pangarep-arep
dikaya ngapa lemah wus kebanjur teles
sesuk esuk yen sang surya wiwit sumunar
lan manuk kepodang colat-colot ana wit gedang
tak tunggu tekamu ing sak ngisore payung
tak kanthi lakumu tumeka ngendi
mbokmenawa sesuk sore wus ora udan riwis-riwis
marakake gawe kekesing ati
manuk kepodang wus mabur mangulon
nanging tetep tak tunggu tekamu
udan riwis-riwis nggawa angin gumanti
ora kaya nalika kang kawuri sing kebak pangarep-arep
dikaya ngapa lemah wus kebanjur teles
sesuk esuk yen sang surya wiwit sumunar
lan manuk kepodang colat-colot ana wit gedang
tak tunggu tekamu ing sak ngisore payung
tak kanthi lakumu tumeka ngendi
mbokmenawa sesuk sore wus ora udan riwis-riwis
marakake gawe kekesing ati
manuk kepodang wus mabur mangulon
nanging tetep tak tunggu tekamu
(9) DALAN OMBAK
Wus dakjaluk marang sliramu, tatkalane wektu isih watu
lan dalan kaya ombak segara, nanging penjalukku
kaya prenjak kang katombak swiwine, ilang unine
kaya lemah cengkar kang tawar, ilang sangar
sliramu uga isih lumaku ing gisik kang wus dadi ambalan
ngambali ati ing pangilon, ngambali pitakon
lan penjalukku, kanthi unthuk-unthuk kang sirna
tatkalane surya mencorong, pratanda dina wus rina
Sidoarjo, 2007
Wus dakjaluk marang sliramu, tatkalane wektu isih watu
lan dalan kaya ombak segara, nanging penjalukku
kaya prenjak kang katombak swiwine, ilang unine
kaya lemah cengkar kang tawar, ilang sangar
sliramu uga isih lumaku ing gisik kang wus dadi ambalan
ngambali ati ing pangilon, ngambali pitakon
lan penjalukku, kanthi unthuk-unthuk kang sirna
tatkalane surya mencorong, pratanda dina wus rina
Sidoarjo, 2007
(10)SEDYAKU
Wis, Jeng…
Aku sumeleh
nyelehake pangarep-arepku
marang katresnan lan kawigatenmu sing semu
yen nyatane amung semene
cunthele lelakonku…
Pepenginku tansah sumandhing
lan nresnani sliramu
kudu dakprunggel
sing luwih wigati, Jeng
donga lan pengestumu wae
tansah mili kanggo aku
Wis, Jeng
aku pamit
becik njembarake pikir
nggayuh kabegjan
mring ati lan katresnan satuhu
tan ora binagi ing liyan
sempurna ing guritan siji…
Wis, Jeng…
Aku sumeleh
nyelehake pangarep-arepku
marang katresnan lan kawigatenmu sing semu
yen nyatane amung semene
cunthele lelakonku…
Pepenginku tansah sumandhing
lan nresnani sliramu
kudu dakprunggel
sing luwih wigati, Jeng
donga lan pengestumu wae
tansah mili kanggo aku
Wis, Jeng
aku pamit
becik njembarake pikir
nggayuh kabegjan
mring ati lan katresnan satuhu
tan ora binagi ing liyan
sempurna ing guritan siji…
(11)CRITA SAKA MANCA
ing papan sarwa salju, aku
ngangen-angen lawang gubug binuka
ana bedhiyang lan lincak
nanging wis kebacut dadi salju
guritan apadene kekarepan
nglinthing bareng tumiyupe angin
nunjem-nunjem dom periih
sadawane wengi
kangmangka ing ngisor salju pinendhem candhi
sing durung kober kababar unine prasasti
ing papan sarwa salju, aku
ngangen-angen lawang gubug binuka
ana bedhiyang lan lincak
nanging wis kebacut dadi salju
guritan apadene kekarepan
nglinthing bareng tumiyupe angin
nunjem-nunjem dom periih
sadawane wengi
kangmangka ing ngisor salju pinendhem candhi
sing durung kober kababar unine prasasti
(12)BABAD WEDHI PESISIR
Sorene sore jingga
wengine wengi biru
kembang pandhan mesem marang mbulan
tangane ngawe-awe sajak kemayu
apa hiya iki dayane layang atimu
sing jare bakal ditulis kalane ijen
lan sendhang mung amping-ampingann jendhela
sing wengi iki isih panggah binuka?
biyen aku nate apal gojegmu
kepiye nalika bingung ndhedher sagegem guritan
ing lemah suwung pinggire taman
ora ketang mbalang liring sambi mungkur
nyamudana wingkis sakehing kekarepan
nutup kudhuping kekembangan
iki babad wedhi pasir
pinaes ganda aruming mawar
rarasing riris dhadha kumesar
Sorene sore jingga
wengine wengi biru
kembang pandhan mesem marang mbulan
tangane ngawe-awe sajak kemayu
apa hiya iki dayane layang atimu
sing jare bakal ditulis kalane ijen
lan sendhang mung amping-ampingann jendhela
sing wengi iki isih panggah binuka?
biyen aku nate apal gojegmu
kepiye nalika bingung ndhedher sagegem guritan
ing lemah suwung pinggire taman
ora ketang mbalang liring sambi mungkur
nyamudana wingkis sakehing kekarepan
nutup kudhuping kekembangan
iki babad wedhi pasir
pinaes ganda aruming mawar
rarasing riris dhadha kumesar
(13)AMBEGAN SEGA KULUBAN
Ambengan sega kuluban dieler ing tampah
diladekake ing pasamunan
direncah bebarengan, kroyokan, rebutan
ambengan sega kuluban
oora ana sing ngerti duweke sapa
kejaba dadi pangane wayang , para dhalang
sing lagi lungguh methingkring
(kidang lan trewelu, kinjeng lan kupu mung bisa nyawang sinambi ngeleg idu)
ambengan sega kuluban, wis gusis dienggo pesta
mung kari tampah ngganda amis, angganda amis
banjur kanggoo bal-balan para buta!
Ambengan sega kuluban dieler ing tampah
diladekake ing pasamunan
direncah bebarengan, kroyokan, rebutan
ambengan sega kuluban
oora ana sing ngerti duweke sapa
kejaba dadi pangane wayang , para dhalang
sing lagi lungguh methingkring
(kidang lan trewelu, kinjeng lan kupu mung bisa nyawang sinambi ngeleg idu)
ambengan sega kuluban, wis gusis dienggo pesta
mung kari tampah ngganda amis, angganda amis
banjur kanggoo bal-balan para buta!
(14)Pahlawanku
(R. Tantiningsih)
Pahlawanku
Wutahing ludirmu
Nyiram ibu pertiwi
Nadyan sang ibu
Kudu muwun sedhih
Karajang-rajang manahe
Karujit-rujit rasa pangrasane
Pahlawanku
Mugya Gusti paring nugraha
Semana gedhene bektimu
Jiwa raga, bandha donya
Tanpa sisa
Amung siji pangajabmu
Merdika
==============================
(R. Tantiningsih)
Pahlawanku
Wutahing ludirmu
Nyiram ibu pertiwi
Nadyan sang ibu
Kudu muwun sedhih
Karajang-rajang manahe
Karujit-rujit rasa pangrasane
Pahlawanku
Mugya Gusti paring nugraha
Semana gedhene bektimu
Jiwa raga, bandha donya
Tanpa sisa
Amung siji pangajabmu
Merdika
==============================
(15)Segara Ayu
(Hisyam Z)
Bener, pener, yekti
Sliramu dadi seksi
Seksi pahlawan sejati
Pahlawan mulih aran awit bekti
Awit mangku jejibahan
Tugas luhur, jujur ing palagan
Ngemban amanat Trikora ayahan
Segara Aru biru lugu blak-blakan
Ngemu madu
Maduning bangsa satuhu
Kang Asma Yos Sudarso iku
Korban jiwa raga ing Segara Aru
Ludira kang wekasan
Kanggo nebus Irian
Yos Sudarso gugur kalayan
Asmanya misuwur ing bebrayan
Sliramu Aru
Seksi lugu
Seksi bisu
Satuhu baku
======================
(Hisyam Z)
Bener, pener, yekti
Sliramu dadi seksi
Seksi pahlawan sejati
Pahlawan mulih aran awit bekti
Awit mangku jejibahan
Tugas luhur, jujur ing palagan
Ngemban amanat Trikora ayahan
Segara Aru biru lugu blak-blakan
Ngemu madu
Maduning bangsa satuhu
Kang Asma Yos Sudarso iku
Korban jiwa raga ing Segara Aru
Ludira kang wekasan
Kanggo nebus Irian
Yos Sudarso gugur kalayan
Asmanya misuwur ing bebrayan
Sliramu Aru
Seksi lugu
Seksi bisu
Satuhu baku
======================
(16)Merapi
(Puthu Aryana)
Merapi...
Saka kadohan katon gagah
Asep putih ndedel ing awiyat
Tilas dalan lahar katon cetha
Kena sunare Hyang Bagaskara
Merapi...
Saumpama kowe bisa crita
Kabeh kadadean ing tanah Jawa
Wiwit jaman Mataram Kuna
Nganti madege Kraton Ngayogyakarta
Merapi...
Sliramu anyekseni kridhaning bangsa
Wiwit nalika ngusir penjajah Walanda
Jaman mardika jaman Soekarno
Nganti jaman Soeharto
Jaman Habibie tumekaning Megawati lan Susilo
Merapi dadi saksi
==========================
(Puthu Aryana)
Merapi...
Saka kadohan katon gagah
Asep putih ndedel ing awiyat
Tilas dalan lahar katon cetha
Kena sunare Hyang Bagaskara
Merapi...
Saumpama kowe bisa crita
Kabeh kadadean ing tanah Jawa
Wiwit jaman Mataram Kuna
Nganti madege Kraton Ngayogyakarta
Merapi...
Sliramu anyekseni kridhaning bangsa
Wiwit nalika ngusir penjajah Walanda
Jaman mardika jaman Soekarno
Nganti jaman Soeharto
Jaman Habibie tumekaning Megawati lan Susilo
Merapi dadi saksi
==========================
(17) Kembang Mlathi
(R. Widiyati)
Daksebar kembang mlathi
Ing Taman Makam Pahlawan
Kusuma Bangsa kang sejati
Luhku tumetes... tes... netesi bumi
Aku rumangsa dosa
Durung bisa melu labuh negara
Amung sekar mlathi iki
Tandha setya lan janji
Bakal melu napak suci
Labuh nagri alelandhesan ati suci
Dadi pepenget Agustus iki dina mulya lan suci
==============================
(R. Widiyati)
Daksebar kembang mlathi
Ing Taman Makam Pahlawan
Kusuma Bangsa kang sejati
Luhku tumetes... tes... netesi bumi
Aku rumangsa dosa
Durung bisa melu labuh negara
Amung sekar mlathi iki
Tandha setya lan janji
Bakal melu napak suci
Labuh nagri alelandhesan ati suci
Dadi pepenget Agustus iki dina mulya lan suci
==============================
(18)Api Abadi Mrapen
(R. Tantiningsih)
Latu kuwi, tansah murub
Ora nggubris kiwa tengene
Nadyan digrujug tirta
Nadyan maruta padha teka
Nanging latu kuwi ora surut
Latu kuwi, tansah murub
Kaya latu kang ana jero ati
Angel dipateni lan angel diadhemake
Latu kuwi, tansah murub
Ing mrapen dununge
Ninggal sejarah
Kanggo anak putu
=================================
(R. Tantiningsih)
Latu kuwi, tansah murub
Ora nggubris kiwa tengene
Nadyan digrujug tirta
Nadyan maruta padha teka
Nanging latu kuwi ora surut
Latu kuwi, tansah murub
Kaya latu kang ana jero ati
Angel dipateni lan angel diadhemake
Latu kuwi, tansah murub
Ing mrapen dununge
Ninggal sejarah
Kanggo anak putu
=================================
(19)Kitir
(Sumono Sandy Asmon)
Kitir iki
Isi panantangku marang wengi
Sing kebacut anggone nguja sepi
Dolanan swarane asu baung nggeririsi
Kitir iki
Wujud pangundhamanaku marang awang-awang
Sing kebacut brangasan
Ngrentengi lintang, nguntal rembulan
Kitir iki
Srana gugatku marang isen-isening jagad
Sing pijer royokan brekat
Tan keguh njaluk ruwat
================================
(Sumono Sandy Asmon)
Kitir iki
Isi panantangku marang wengi
Sing kebacut anggone nguja sepi
Dolanan swarane asu baung nggeririsi
Kitir iki
Wujud pangundhamanaku marang awang-awang
Sing kebacut brangasan
Ngrentengi lintang, nguntal rembulan
Kitir iki
Srana gugatku marang isen-isening jagad
Sing pijer royokan brekat
Tan keguh njaluk ruwat
================================
(20)Koran
(Harum Sunya Iswara)
Taktunggu tekamu
Saben dina ing omahku
Kabar kang daktunggu
Saka awakmu
Nambahi wawasanku
Mosak-masike donya
Maju mundure negara
Minangka warta
Koran minangka alat komunikasi
Kang kudu diwerdi
Mula ora ketinggalan informasi
(Harum Sunya Iswara)
Taktunggu tekamu
Saben dina ing omahku
Kabar kang daktunggu
Saka awakmu
Nambahi wawasanku
Mosak-masike donya
Maju mundure negara
Minangka warta
Koran minangka alat komunikasi
Kang kudu diwerdi
Mula ora ketinggalan informasi
Ibu...
anakmu kang dak wanti wanti..
Kang dak kawatirake..
Kak kok titipake ana pawiyatan luhur iki...
Iki anakmu..
Kang durung isa nyenengke ibu..
Kang durung bisa nyenengke keluarga..
Kang isih dadi tanggunganmu ibu..
Nanging ibu..
Anakmu iki bakal banggakke ibu..
Banggakke keluarga kabeh..
Anakmu rak bakal nyerah bu..
Kanggo nyekel lintang ana langit..
Kang kadhang ditutup mendhung..
Kang kadhang mripat wae wis ora bisa weruh..
Nanging anakmu iki janji ibu..
Senajan ketok nakal
Senajan nyekel buku wae ngantuk..
Gayane nyekel rokok neng ngarep kanca2..
Ben diarani sangar..
Metu bengi-bengi jalan-jalan karo pacar..
Ben diarani payu..
Nanging ana krenteg atine..
Pengen banget bisa sukses..
Isa oleh ipk kumlot..
Isa gage olih kerja sing bener..
Kuwi awakmu nang..
Kang ora bisa nahan nafsu senenging donya..
Nanging aku salah..
Awakmu iki..
Saiki wis isa nahan nafsu senenging donya..
Lan padhanging donya isa katon ing mripatmu..
Layang iki kanggo sliramu..
Layang batin kang ora bakal pernah kok woco..
Aku arep ngilang sakwetara..
Menawa setahun nanging ora merga wong liya..
Merga aku kudu fokus ngadepi perkara..
Perkara kang wis suwi dadi kekarepan ati..
Kang ijih ora kena diganggu sapa- sapa..
Aku arep jaluk ngapura..
Menawa ilange awakku marahi sliramu lara..
Nanging aku iki wis tuwa..
Lan aku durung olih apa-apa saka uripku iki..
Aku nyuwun ngapur
Fesbuk iku apata..
Kok marahi awakku iki rak ceto..
Fesbuk iku apa..
Kok marahi wong-wong dadi kentekan wektu..
Jarene jejaring sosial..
Nanging kok ngedohake saka wong-wong kang cedak..
Jarene sarana hubungan..
Ning kok marahi wong rasa-rasa nyekel gawean..
Trus dinding fesbuk kuwi apata..
Kok pada sambat ana kana..
Apa pada lali anane gusti kang nampa kabehe sambat..
Apa pada ora wedi kabeh wong reti masalah
Gusti..
Dalem namung tiyang kang lemah..
Kang boten saged mlampah piyambak..
Gusti..
Dalem namung tiyang ingkang gampil gripil..
Tansah kegoda kesenengan donya..
Gusti..
Hamung siji panyuwunku..
Tuntun dalem wonten ing margi kang padhang gusti..
Duh Gusti..
Mendung
Langit iki rasane abot banget
Kaya wis entek mangsane srengenge
Kaya kudu nibakake abote ana kene
Ati iki wis ora ana tutuge
Luru srengenge..
Ngoyak padhange..
Nanging mega ya ora ana kesele
Ngadhangi dalane..
Nutupi sunare..
Isih ana angin,
Nanging apa kudu ngenteni angin?
Renaning Dinamu
Kang dak antu-antu dudu rupa bagusmu
Dudu esem kang ngujiwat kanggo aku
Nadyan kuwi bisa nentremake atiku
Aku mung lega nyawang senengmu
Sliramu tetep sliramu
Kangen nadyan tansah ketemu
Menenge awakku marang sliramu
Sapa reti bisa gawe renaning dinamu
Menengmu
Aku uga bisa nyopanake
Apa kang beda ing ragamu
Nadyan sliramu namung nangis
Nanging santun iki dak tetesake
Gandamu kang mbok cirikake
Iku ganda kang dak utamani
Sliramu pancen ilang
Ana ing langit, ora purun lamis
Menengmu, Tangismu..
Aku Reti...
KIDUNG WENGI
Wengi iki kebak rasa sepi
Sepi nglangut sepa tanpa pagut
Samun ngrerujit anganyut-anyut
Jangkrik kang ngerik kaya aweh pemut
Klawan lelakon kang agawe suntrut
Kidung wengi mrambat talining maruta
Mecah swasana sungkawa
Manggih rasa kang beda
Nambani dhuhkita
Kidung wengi wanci tengah ratri
Mbaleni citra jaman kawuri
Kang kebak landheping eri
Eri marung gawe wurung
Nalika nandhang gandrung
Prasasat edan turut lurung
Wengi kang kebak rasa sepi
Mung kinancan donga puji
Nyaket mring ngarsane Gusti
Kang paring pepajar sayekti
GURU
Guru iku panutaning tingkah laku
Guru patut digugu lan ditiru
Guru ora butuh disubya-subya
Guru amung saderma melu mbangun negara
Lan...
Guru tansah ndedonga
Mugi tan ana kawula
Kang wuta sastra
Mula guru pancen wis trep
Oleh pisung-sung pahlawan tanpa tandha jasa
11. BOCAH-BOCAH
Dakdeloki saben isuk
Bareng karo ilange bulan ing langit
Bebarengan bocah-bocah kang gemruduk
Mangkat sekolah
Mertandhani Indonesia gemah-ripah
Kebak panganan
dakjumputi
Impen-impen
Ing dhadhane bocah-bocah
Supaya tansah sumringah bungah
Ora nganti kawirangan
Daksawang
Bocah-bocah ora ngerti
Marang ruwete kahanan
Ing padinan
Supaya gegadhan ora punggel
Atine mrepel tugel
Trubus-trubus iku
Supaya ngrembaka
Keturutan kang dadi panjangka mulya
12. WANGSULANA PITAKONKU
Kala semana asmamu dak eja
Kumandhang amber ngebaki dhadha
Kadheseg soroting netramu
Ngudhari tembang Asmaradana
Saiki
Asmamu wis dak apalake
Sliramu njarag ngluwari mbaka sawiji
Nganti ora bisa dak eja maneh
Lan semediku jugar
Jebul rumpil
Nempelake aksara kang wis kintir
Ing samodraning tresna
Wangsulana pitakonku
Apa isih ana angen-angen kang karajut
Sawise rembulan padhang kaping pitu?
13. WENGI
Wis tinulis ing tengah wengi
Sekabehing pangresahe bumi
Iki lelakone patih sengkuni
Kang nyoba medhar surasaning ati
Nalika tumibane bun-bun ing bumi
Dakcoba mbukak tatuning ati
Nalika aku mecaki dalan kang kebak pepali
Nalika angin wengi wis mati
Ana pitakon kang sajak nggodha ati
Aku Sengkuni
Apa iya isih bisa nyawiji marang gusti?
14. NGGENDHONG LALI
Aja gampang melik kahanan kang melok
Yen durung yakin bener lan penere
Tiwas dilabuhi naker ludira
Direwangi padudon karo tangga
Bot-bote ngukuhi mangka
Sing dikukuhi seneng mblenjani...
Wayah-wayahe milih wakil kanggo ngatur negara
Lumrahe wong cilik kanggo tameng
Sakabehing pocapane mung siji..
Wong cilik..
Rampung pilihan lali karo apa kang nate diucapake
Setali tiga uang sing tansah dadi kembang lambe ndisiki laline..
Pancen iku dadi tradisine wong cilik, kebak lali pangapurane
Sing sinimpen ing anggane mung kaluwarga lan partaine
Oalah begjane dadi wong cilik gampang disulayani
Ana sing isih anyar, bab BBM
Durung digedhong esuk sore demo mahasiswa
Buruh pating glembor salang tunjang polahe
Sawise digedhog,, sedina rong dina seminggu..
Adhem,ayem, ora suwala..
Lali lali lali sekabehane..
Wong cilik bisane mung nrima ing pandum
15. WARUNG LESEHAN TENGAH WENGI
Srengengemu wis kebacut meh angslup
Raga mung kari ragangan
Angete merga blonyohan lenga patra kang saiki wis rada langka
Netra wis ora cetha nrawangake dhuwit ana lampu bethetan
Ambegan wis mengkas mengkis luru cungkup
Parandene isih ndhempul rupa ora pakra
Ngganggo wedhak terbela lan benges menger kaya cengger
Ing warung lesehan tengah wengi
Aku nemokake sliramu lagi jogedan dadi sagopi
Nggembol penthil palsu, klayaban sadawane peteng kekes
Mblejeti kringet wangi peceren
Irenge wengi ora bakal obah
Senadyan kok gugah kareben gumregah
Impenku wis kebacut bubrah
Nalika swara adzan subuh wis mancal langit
Aku pamit karo nguncalake dhuwit
Patang ewu klonthang
Kanggo wedang teh sagelas lan gimbal rong cakotan
16. PAMUPUS
Pangimpen wis kadhung kabandhang wengi
Apa isih mantep ngaruhake kang ana sawah
Nalika nrabas pereng gunung Napas
Prenjak sore nggayer ing pang waru
Nembangake kidung kapang marang kembang asar
Sineksen sumiire angin ketiga
Jangkah kang nggiring ati kangen
Nggawa pangentha ngrajut panjangka
Parandene kang gumawang rasa ampang
Pancuran bening aweh pangiling-iling
Prasapa tansah ngranuhi
Kaya nalika sepisanan sapatemon
Dina-dina mbujug lakune mangsakala
Candhikayu ngrenggani liring netra
Nanging prenjak sore wis ora kekiter ing pager
Kumriciking sumber sendhang Plumpung
Dadi crita ginawa sangu ngumbara
Nunjem ing awang-awang batin
Rikala bun esuk kinekep rasa kapang
Wis ana kang nyilem ing kedhunging gurit
Suwara angin nyasak gegodhongan aweh sasmita
Cabaring ancas kang nate ginagas
Pranyata panjangka cengkah karo kang ginaris
Sinawang saka pusarane Eyang Bonokeling
17. DALAN
Yen sinawang saka kadohan
Katon edi, endah
Nengsemake ati
Urut pinggir tinanduran kitri
Menawa panas kanggo pangauban
Tumrap kang rumangsa sayah
Liwat dalan iki..
Aku dagang oleh bathi
Kepara turah, kabeh barang pengaji
Ya liwat dalan iki
Sikilku kecocrok eri
18. SURUP
Merga isih wengi
Akeh wong kang ora nggraita
Akeh wong kang ora nyana
Akeh wong kang pancen ora ngira
Lali lamun surup bakal tumeka
Merga isih esuk
Padha ketungkul angone suka pari suka
Padha ketungkul anggone luru bandha
Padha ketungkul anggone sembrana
Lali lamun surup bakal tumeka
Merga wus awan...
Srengenge lingsir lagi cancut taliwanda
Ajar ngibadah, caket mring kawasa
Nadyan kabeh mau mung samudana
Lali lamun surup bakal tumeka
Rasa getun lan nalangsa di kaya ngapa
Rasa nandhang sakabehing lelara
Kepangan yuswa kang pancen wis tuwa
Mangka dununge ngibadah durung pana
Lali lamun surup bakal tumeka
Duh Gusti, jebul surup wis tumeka.
19. MUSPRA
Sumilir angin pesisir
Nengsemake atiku
Sing kumanthil ing saben mangsa ketiga
Rina wengi ora nglegewa
Marang nasibku sing nrenyuhake
Ati kaya-kaya setengah mati
Awak iki nalika sira tengeri
Ana ing pucuking driji
Nanging ora bisa nyawiji
Swaraning beda carane
Nyembah Gusti lan dhhuwuring pager wesi
Kang direka daya mangsa
Kang kumawasa
Ora tepa marang sapadha-padha
Aku rila legawa
Sliramu bisa mrana-mrene
Njala iwak nyang segara
Kanggo nglalekake angen-angen sing wis muspra
20. KANGGO SLIRAMU
Apa sliramu ngerti
Grimis kuwi ngaling-alingi
Panyawang lan pangarep-arepku
Pasuryan sing sajak rangu
Apa sliramu ngerti..
Nalika awakmu jumedhul
Pamikirku dadi ngalor ngidul
Sliramu meneng ora suwala
Tanpa daya, dak anthuki sunaring netra
Apa sliramu ngerti..
Telung lembar layangku
Mider miber kanggo sliramu
Banget anggonku ngantu
Tan ana piwalesmu
Tulungana awakku..
Gawekna taman jroning kalbumu
Taman kapercayan
Taman sih ketresnan
Dengarkan Audio Geguritan Bahasa Jawa Dibawah Ini
GEGURITAN BAHASA JAWA
Semoga dengan postingan diatas yang berjudul Kumpulan Contoh Puisi Geguritan Sastra Jawa Modern dapat bermanfaat untuk sobatku semuanya. Dan apabila artikel ini sangat bermanfaat cobalah untuk share postingan ini kepada teman kalian difacebook ataupun media social lainnya.
Sumber:http://nurulhedayat.blogspot.co.id/ dan http://basajawaasli.blogspot.co.id/
0 Response to "Kumpulan Contoh Puisi Geguritan Sastra Jawa Modern"
Post a Comment